Snarvegen

Fotgjengarar og syklistar likar snarvegar. Men ofte er det bilen som kan ta snarvegen, og dei mjuke trafikantane må ta omvegen. For forgjengaren er gjerne kortaste vegen på skrå over ei trafikkert gate slik som i Fjøsangerveien / Vestre strømkai utanfor Busstasjonen. Tidleg om morgonen er trafikken framleis relativt liten, og bilane kjem i puljer på grunn av lyskrysset sør for Bygarasjen. Om det er 4+3 køyrefelt med eit rekkverk i midtrabatten spelar liten rolle når ein kan spara nokre sekund på å sleppa å gå omvegen gjennom undergangen lenger framme.

Trafikken har raudt, og gata er nesten rein for bilar lenge nok til at ein fotgjengar trur han har god tid til å kryssa. Men i neste augneblink kjem "Åsgårdsreien". Å kryssa 4 køyrefelt, kor mange skritt treng du - og kor mange sekund? Kvar fotgjengar kryssar på sin eigen måte, enten med ein gong det ikkje kjem bilar, eller når han ser at trafikken må venta på bussar som køyrer ut frå stasjonen. Bybana skal kryssa gata her og skal alltid få grønt lys. Kanskje fotgjengarane også kan få grønt ein gong i framtida?

Ikkje i dag heller

Dagens sykletiljobben-tur er ei markering av at det er ein månad sidan aksjonen starta 27.april. Skodda ligg berre enno tjukkare over Gaupåsvatnet. Eg skremmer ei kråke som har fått tak i innhaldet i eit bosspann, og blir innhenta av ein meir proff syklist. Sirkusplakatane heng framleis på lyktestolpane her og der, og eit par nye små oppslag er komne opp: "Marsjhelg i Arna" ser det ut til at det står. Ved Langavatnet kjem sola og skodda må trekkja seg attende.

Langavatnet renn ut i Dalaelva, og eit lite stopp ved brua høyrer med. Vidare tek eg sikte på ein roleg tur med innlagt kaffipause på xy-stasjonen i Åsane. Der kan eg konstatera kva oppslag avisene har. Eg unner meg ein liten omveg gjennom Åsane senter, som ikkje skal livna til på fleire timar enno. Men slik er det ikkje. Det er no IKEA-varene kjem. Fleire trailarar er i ferd med å manøvrera seg inn på plassen for å gjera klar til avlessing. Klokka er 06.45. Fredag startar salget står det, altså i dag. Ved Arken står ein byggjekran, kva no det skal bety. Litt av kvart å få med seg tidleg ein morgon, både av smått og stort, men eg skal vidare.

I det eg trillar nedover gjennom Tertneskrysset, framleis med kaffikoppen i handa, der kjem han, sykkeltravaren, han som eg prøvde å hengja på 5.mai. Eg brukar å ta venstre sida, som har fortau her. Han brukar sjølvsagt køyrebana. Dermed er han langt nede i bakken før eg får plassert koppen i sykkelveska og kan auka farten. Eg skimtar han framleis så vidt framme langs med golfbana. Rundt svingane i Ervik held eg god fart, og ved båthamna i Eidsvåg ser eg han framleis der framme i neste sving.
Men no vert det motbakke. Han snur seg ikkje, men krøkjer seg fram over styret. Sjølv om eg no har vore på sykkelen i 1 time og 20 min., meiner eg å krefter nok til at han ikkje skal få særleg større forsprang. No kjem og "den store syklisten", som det ikkje nyttar å prøva seg på. I dag snur han seg og helsar "gomåren", som om han vil gje meg ei oppmuntring. Når eg rundar Eidsvågneset og ser framover mot Lønborg, er både han og Rolf'en ute av syne. I siste bakken opp til busstoppet ved NHH gulpar eg kaffi og greier ikkje å halda oppe farten. Men no veit eg korleis det skal syklast for å koma snøggast mogleg gjennom sentrum. Kanskje eg kan spara nokre sekund der. Men eg ser ikkje snurten av Rolf'en før eg let heisen stoppa på veg opp for å sjå om han er på plass. Der kjem han i døropninga, enno ikkje ferdig skifta, men likevel. Eg var ikkje langt etter i dag, du.

Hypotesetesting

Kva er mest interessant: sykkel eller handlevogn? Det kan du testa ved å sjå ned i Dalaelva i Åsane. For min eigen del ville eg ha satsa på sykkelen. Handlevognene bør kjøpesenteret ta seg av. Den 23.mai kunne eg telja 4 handlevogner og 1 sykkel nede i elva mellom Mega og Gaia. Sykkelen låg under vatn, men den siste av handlekorgene hadde ikkje sklidd ned i elva.

Dagen etter er situasjonen endra. Sykkelen er fiska opp på det tørre, men handlevogna er skubba uti. I går var det helgedag, men i dag skal eg få sjå om det har skjedd noko meir. Spenninga stig i det eg nærmar meg brua over elva. Min hypotese er at når sykkelen er teken opp av vatnet, er sjansen større for at han blir henta, enten av den som fiska han opp eller av andre. Den gule fargen er sikkert også eit pluss. Men handlevognene er truleg av liten interesse.
Ja, og slik er det. Sykkelen er vekke. Som syklist synest eg dette var positivt. No spørst det berre kva skjebne handlevognene og dei to pallane skal få.

Ny skiltforskrift

I dag er eg tidleg ute og tykkjer det kan vera greit å ta eit bilete av Øyrane Torg no når senteret ligg der heilt stille og parkeringsplassen er tom. Men kva er det med logoen til senteret?

Minner ikkje hanen i logoen om skiltet for gardsmat som dei viste på Dagsrevyen i går. Dei nye skilta skal vera å finna på internett vegvesen.no, men der vert eg vist vidare til Lovdata: FOR 2005-10-07 nr 1219: Forskrift om offentlige trafikkskilt, vegoppmerking, trafikklyssignaler og anvisninger (skiltforskriften). Her finst det utruleg mange skilt, og nokre av dei kan ein ikkje forstå utan å pugga kva dei betyr. Under kapittel 7 finn eg det:

Skiltet er det einaste som skal tre ikraft straks! Er det nokon som kan svara på kvifor akkurat dette skiltet er så viktig at det må ta til å gjelda før forskrifta trer i kraft? Bør Øyrane Torg utnytta likskapen med skiltet og ta i bruk slagordet:
Øyrane Torg - Senter for gardsmat og bygdeturisme. Eg berre spør, før ferda går vidare mot Åsane.

Vassdrag med tiltrekningskraft

Vassdrag nær kjøpesentra har ei særleg tiltrekningskraft på henslengte handlevogner. I det eg passerer brua over Daleelva midt i Åsane mellom Mega og Gaia ser eg eit nytt tilfelle, meir synleg enn det eg har sett i nærleiken tidlegare. Synd at denne stakkars elva som renn gjennom heile Midtbygda skal tilgrisast på denne måten. Og jammen ser eg ikkje enno meir. Her er 2, 3, nei 4 handlevogner nede i elva, ein fin sykkel og eit par trepallar.

Dalaelva har vore i fokus fleire gonger tidlegare. Dalaelvens venner fekk miljøprisen i 2001. Og no har Bergen kommune har lagt fram ein omfangsrik vassdragsplan med høyringsfrist i mai 200? Planar finst, men skal kommunen måtte ta ansvar for dette? Eg syklar vidare, men kjem nok til å sykla forbi her i spenning fleire gonger. Kva seier du til dette Tom?

Sykkelbru eller undergang?

Transportsyklistar likar seg best på ein god sykkelveg som tek den kortaste linja mellom start og mål, er høveleg flat, har god asfalt og er utan hindringar. Altså er eit nedlagt jernbanespor ein idell sykkelveg. Der sykkeltrafikken har fått prioritet på ei lengre strekning, kan det kan verta flyt i syklinga, og sykkelen kjennest som eit utruleg effektivt transportmiddel. På sykkelvegen frå Midtun skule til Hop og vidare innover mot Fjøsanger er det mogleg å oppnå denne suverene kjensla. Sykkelbrua over Fanavegen er med på å forsterka denne opplevinga.

Ved Fjøsanger har ein ikkje klart å få til den same flyten i sykkelvegen ved kryssing av bilvegane. Her tek sykkelvegen først ein tur ned i ein undergang og litt lenger framme opp i lufta på ei bru over hovudvegen. Undergangar er ei utfordring både i høve til tryggleikskjensle og vedlikehald. Vatn, grus og slam har lett for å samle seg her. Men er du kunstinteressert kan grafittidekorasjonar i undergangar vera ei oppleving dersom dei blir respektert. Her på Fjøsanger fann eg nellom anna denne veggdekorasjonen. Du har sikkert sett noko liknande andre stader.

Så kva er best? Ingeniørskunsten i brukonstruksjonane eller veggmaleria i katakombene?

Clear Channel

Clear Channel Norway ville tilby tenester til Bergen kommune i form av offentlege toalett, bymøblar og utleige av bymiljøsyklar mot retten til å nytta reklame på kommunen sine eigedomar. På internett har Clear Channel opplyst kva 3 norske byar betalar for bysyklane.Sykkelordninga kan vera grei nok for dei som treng ein sykkel for å koma seg fram og attende mellom sentrale delar i bykjernen, men ikkje for oss som skal sykla til og frå jobben. Vi vil derimot ha gode innandørs sykkelparkeringsanlegg. Ein folkeaksjon mot reklameforsøplig av bymiljøet førte til at kommunen ikkje godkjende avtalen med Clear Channel. Selskapet tener godt på reklamen andre stader, dei hadde ei omsetning i 2005 på 260 mill. kr. Dei har bymøbelavtalar med 25 norske byar, NSB, OSL og store kjøpesenter.

Og slik ser det ut framfor Bergen Storsenter. Reklamen på veggen er der, men ikkje syklane. Her sleng det likevel ein og annan privat sykkel i sykkelstativet framfor senteret. På veggen rullar plakatane opp og ned med jamne mellomrom, står der i 5 sekund og forsvinn att. Vendela var på plakaten i forrige veke, no er ho visst nok tatt av.

Langs vegkanten

Nyasfaltert veg er lett å sykla på. Men asfaltkanten kan bli farleg stor, og då gjeld det å ikkje komma for nær kanten. Møter du eit par bilar og må balansera bortover vegkanten der ei slukrist ligg som her, er risikoen stor for bråstopp og kolbøtte ned i grøfta.

Legg merke til at staden faktisk er diskret merka men ein blågrøn stolpe, for dei som veit kva det skal bety. På neste bilete skal du sjå kor djup denne sykkelfella faktisk er.

Det var ikkje meg

På veg til jobben i dag hadde folk høyrt i spenning på radioen at ein syklist var skadd på Garnes. Det var ikkje meg. I bt.no er meldinga framstilt slik:
Nyttar samstundes høvet til å opplysa at nærbutikken som er vist på biletet vart nedlagd påskeafta 2006. Staden ligg nok nærare Seimsmark enn Garnes. Vi har derimot ein annan nærbutikk på sjølve Garnes, Coop Marked, ein km lenger ute.

Sykle til barnehagen

Det er tidleg på morgonen. Eg er på veg til stasjonen og syklar rett forbi ein nyopna barnehage, som ligg klar til å ta fatt på dagens utfordring. Husmødrenes barnehage, opningstid 7-17, 78 barn har fått plass, det er venteliste. Interessant utforma bygning av arkitekt Erik Molden. For få dagar sidan var dette eit travelt anleggsområde. No har forvandlinga skjedd. Ein ferdig, nyopna bygning med leikeapparat utanfor og det heile.

Den sentrale plasseringa gjer det mogleg å sykla til barnehagen, levera "poden" der, og så trilla ned til stajonen for å ta toget til jobben i byen. Med sykkel kan du ta beinvegen frå "bommane" via barnehagen til stasjonen. Med bil er det ein omveg, først på hovudvegen ned til rundkøyringa på Øyrane, så attende på gamlevegen opp til barnehagen, parkere og snu, attende til rundkøyringa, forbi stasjonen og rundt på andre sida der parkeringsplassen for dei som tek toget ligg. Minuttane går fort på den måten. Nei, set heller eit barnesete på sykkelen og ta beinvegen.

Ei påminning

No i finværet har vi nesten gløymt ekstremværet som herja i fjor. Ei av dei alvorlege hendingane skjedde ikkje så langt herifrå. I vegkanten i Blindheimsdalen ser eg spor etter lite jordskred, der vassmetta jordmassar har sklidd ned i bekken som renn langs vegkanten her. Når store skred av denne typen oppstår nær busetnad eller fører til at elvar og bekker fløyomer utover vert det farleg. Bergen kommune har sett i gang ei omfangsrik kartlegging av risiko og sårbarheit (ROS-analyse). Les meir om dette på kommunen sine nettsider her.

Sjå på lyktastolpane!

Lyktastolpar langs vegane kan brukast til så mangt. Særleg når stolpane står langs vegar der folk ferdast til fots eller på sykkel. Stolpane har lange tradisjonar som plakatsøyler på bygdene. Her kan bodskapen om møter og arrangement bankast inn på stolpe etter stolpe. Gamle og nye, små og enkle, store og fargerike er plakatane. Bedehus, sirkus eller dagmamma? Litt av kvart for ulike behov. Her er mykje informasjon som bilistane ikkje får med seg. Og jammen er det ikkje ein plakat for syklistar der og, bakom ein rivna sirkusplakat. I det eg rundar Eidsvågneset er eg i alle fall ikkje tvil om at sirkus Arnardo skulle ha forestilling på Bergen Travpark i Åsane. Minst 10 gonger har eg sett plakaten i dag, og eg har gått i surr med teljinga.

I byen er det reglar for oppsetting av plakatar for dei som kjenner til det. Her skal plakatar kun setjast opp på spesielt utforma plakatsøyler. Den som set opp plakat har også ansvar for å ta han ned, hvis ikkje plakaten i mellomtida er dekka av ein annan.

Sykkeltravaren

Aksjonen "sykle til jobben" blir arrangert for oss som treng eit spark bak for å bli meir fysisk aktive. Andre ser ut til å finna det heilt naturleg å sykla til jobben. Vi har fleire kolleger i blant oss som syklar ein stor del av året, erfarne travarar slike som deg Rolf'en.

I dag må du ha vore seint ute, for eg var komen heilt til Lønborg før du nådde meg att. Eg bestemte meg for å prøva å hengja på og trødde til med det høgste giret eg har, og ei lita stund såg det ut til at eg greidde å halda same farten. I det nye sykkelfeltet i Helleveien er det lett å halda stor fart, ei stund godt over 30 km/t. Ved ein busshaldeplass peisa du lett forbi ein buss som stod der, medan eg fann det tryggast å bremsa litt. I neste lyskryss smatt du over på gult, og då eg var komen gjennom krysset, såg eg at du alt var oppe ved Statoilstasjonen.

Eg skjøna at her hadde eg ingen sjanse, før eg kom til å tenkja på at hvis eg kunne finna ei kjappare rute inne i sentrum, kunne eg ta att det tapte på den måten. Opp med farten att i den lange bakken innover frå NHH og på god fart forbi bomstasjonen. Eg kunne vel ikkje vera så langt bak? Heldt same fart som biltrafikken forbi fotoboksen i Sandviksveien og prøver å oppretthalda tempoet inn til Bontelabo, der eg må ty til fortauet, men ingen Rolf i sikte.

Kva kunne vera snøggaste vegen gjennom sentrum for å unngå å bli hindra av biltrafikk, lyskryss, folk og fortauskantar? Eg kjem på feil side innover Bryggen, men her er lite folk så eg prøver dra fordel av situasjonen ved å stikka inn Kong Oscars gate. Etter eit par effektive sykkelmanøvrarer er eg litt optimistisk, men framme ved Strømgaten kjem eg ikkje over før det vert grønt. Er han alt komen? I ekspedisjonen kan dei stadfesta at det er han. Han må ha teke vegen over Torgalmenningen.

Nei, det nyttar nok ikkje for oss amatørar å ta opp konkurransen med dei røynde sykkeltravarane . Ein får konkurrera med seg sjølv.

PS. Starta frå Arna stasjon for å kunne ta bilen derifrå i ettermiddag. Avstanden til jobben er då 28 km. Tida det tok: 1 t 40 min. Er det ny fartsrekord?

Ein avstikkar på sykkel

Eg er på veg innover Sandviksruten og passerer Handelshøgskulen. Sentrum 4,8 står det på skiltet. Men det er berre 3,8 til internasjonal, kvar er vel det? Danskebåten, ja. Eg kan ta båten til Hanstholm etter ei økt på jobben først og vera framme neste morgon. Det er berre å sykla nokre km sørover bak sanddynene til Klitmøller. Frukost på ein enkel kafe ved stranda der. Vidare til lunsj på torget i Thisted. Litt sentrumsvandring, skygge unna ei truande regnbyge, og så attende til middagen i Hanstholm. Ein får matlyst av å sykla. Framleis er det nok tid til båten går heimover og lugarkøya som ventar. Neste dag er det kort veg frå Skolten og bort på kontoret. Opplevinga kjem attende som ein draum, men den er sann. Sjekk i rutene. Arbeidsveka blir litt kortare på denne måten.

Sykle til stasjonen

02.05.
I dag stoppar sykkelturen i sykkelstativet utanfor Arna stasjon. Eit lite stativ mynta på ein liten minoritet av avvikarar? som av ein eller annan grunn ikkje brukar andre transportmidlar til stasjonen. Her er det plass til eit betre sykkelstativ, gjerne i form av ein sykkelgarasje slik vi veit dei har andre stader, til dømes i Odense i Danmark. Der vrimlar det av syklar både i eigne parkeringshus og på plassen utanfor stasjonen.

"Toje" som står på perrongen er av den nye sorten. Det er berre å finna seg ein plass. Ventetida forsvinn når du kan setja deg ombord i toget med ein gong. Dette er ei bybane med høg standard. Eiga vogn for månadskortreisande der ein som regel slepp å ta fram kortet for kontroll. Komfortabelt ombord, gode seter og rikeleg plass til alle. Frå stasjon til stasjon på nokre få minutt. Turen til byen blir nesten litt for kort.

Det nye togsettet har eiga austlandsk NSB-damestemme og display over dørene med informasjon om reisa, nett som på Gardemobanen. Ta ein tur med dette toget, så får du høyra: "Første stasjon er Bergen. Dette er togets endestasjon". Tenk at vi får vita det og sjølv når toget er eit lokaltog som startar frå Arna. Ein blir i godt humør av mindre.

PS. På heimturen var vognmateriellet av det meir ordinære slaget.